Belangrijke doorbraak in de aanpak van prostaatkanker in het H.U.B
Brussel, 20 november 2023 - In België krijgt 1 man op 10 te maken met prostaatkanker, de meest frequente kanker bij mannen. Het Jules Bordet Instituut – het kankercentrum van het H.U.B (academisch ziekenhuis Brussel) – biedt zijn patiënten een ultra-individuele behandeling. Dit is mogelijk dankzij de expertise van zijn multidisciplinaire teams en de effectiviteit van zijn innovatieve technieken. Het Jules Bordet Instituut positioneert zich zo nationaal en internationaal als pionier in de aanpak en de voortgang van het onderzoek rond screening, diagnose en behandeling van prostaatkanker.
Naar een preciezere diagnose dankzij het PANDORA-onderzoek
Meerdere onderzoeken zijn vereist om de diagnose van prostaatkanker te kunnen stellen: het begint bij controle van het PSA-gehalte in het bloed en een rectaal onderzoek. Als deze onderzoeken een vermoeden van kanker wekken, kan een MRI-scan plaatsvinden. In sommige gevallen volgen aanvullend ook prostaatbiopsieën (waarbij een of meer fragmenten van het prostaatweefsel worden afgenomen) om het resultaat te bevestigen en te karakteriseren. De prostaatbiopsie is essentieel in het diagnostisch onderzoek: dit is immers de enige manier om de aanwezigheid van kanker te bevestigen, en het is ook fundamenteel voor de keuze van de therapeutische opties. Dit onderzoek veroorzaakt een zeker ongemak voor patiënten, naast een risico op complicaties (infectie, bloeding), en soms ook de ontdekking van zogenaamd indolente (pijnloze) gezwellen waarvoor geen behandeling nodig is. De experts van het H.U.B speuren daarom naar alternatieve benaderingen voor de biopsie. “Het PANDORA-onderzoek, dat steun geniet van de Association Jules Bordet, het Fonds Erasme en de Belgische Vereniging voor Urologie, test de hypothese dat toevoeging van een PET/MRI aan de PSMA bij diagnostische onderzoeken een betere selectie mogelijk zou maken van de patiënten voor wie een prostaatbiopsie nodig is. Zo zouden heel wat overbodige biopsieën vermeden worden. Deze techniek combineert de opsporing van een proteïne dat buitensporig aanwezig is in de prostaatkankercellen (PSMA) dankzij de PET (positronemissietomografie) met de MRI-prostaatresolutie”, verduidelijkt Romain Diamand, onderzoeker van de PANDORA-studie. Dit type onderzoek wordt momenteel vooral gebruikt voor de identificatie van prostaatkankerrecidieven, maar lijkt ook veelbelovend om te helpen bij de diagnose van deze kanker.
Een doeltreffendere radiotherapiebehandeling dankzij de MRI-Linac
Het Jules Bordet Instituut kan dankzij zijn expertise en multidisciplinariteit een ultra-individuele aanpak van prostaatkanker aanbieden. Sinds de aanschaf van de MRI-Linac 1.5 T (mogelijk gemaakt dankzij de steun van de Association Jules Bordet) werd een verbluffende vooruitgang geboekt in de radiotherapiebehandelingen. Dit toestel is uniek in België. Het combineert het vermogen van een lineaire versneller met de beeldkwaliteit van een MRI: met realtime tumorbeelden is zoveel meer precisie mogelijk in de radiotherapie. “Voor de patiënt betekent deze ultra-geïndividualiseerde, dagelijks bijgestuurde behandeling dat gezonde weefsels maximaal gespaard blijven, dat de toxiciteitsrisico’s worden teruggedrongen in vergelijking met de klassieke toestellen, en dat voor sommige prostaatkankers amper 5 sessies vereist zijn”, zegt François Xavier Otte, radiotherapeut in het Jules Bordet Instituut.
Focale, weinig-invasieve behandelingen brengen nieuwe hoop
Bij kleine en/of vroegtijdig opgespoorde tumoren kan een focale en weinig-invasieve behandeling worden voorgeschreven als alternatief voor chirurgie of radiotherapie. Als principe geldt hierbij dat alleen de door kanker getroffen zone wordt behandeld terwijl de rest van de prostaat intact blijft om de risico’s van impotentie en incontinentie te vermijden. Er bestaan meerdere soorten focale behandelingen: ultrasoon, via cryotherapie of met laser. Het Jules Bordet Instituut biedt als enige centrum in België een focale behandeling met HIFU-technologie (High Intensity Focal Ultrasounds) aan. Hierbij wordt uiterst krachtig ultrasoon geluid ingezet om de tumor te vernietigen. Het onderzoek naar focale behandelingen is bijzonder hoopgevend; er lopen al meerdere studies om nieuwe protocollen te bekrachtigen. De ablatie via microgolven heeft haar sporen eerder al verdiend bij de behandeling van meerdere organen. “Het VIOLETTE-onderzoek wil zijn effectiviteit voor prostaatkanker bewijzen dankzij ultrafocale behandelingen met een ablatieprotocol via microgolven met beeldfusie. De tumorknoop moet hierbij zeer nauwkeurig uitgeschakeld worden, met het oog op een neutralisering zónder aantasting van de prostaatfuncties”, verklaart Alexandre Peltier, uroloog en hoofdonderzoeker van het VIOLETTE-onderzoek.
Gabrielle Vanhoudenhove
Over het H.U.B
Het H.U.B (Hôpital Universitaire de Bruxelles) is het Academisch Ziekenhuis van de ULB (Université Libre de Bruxelles) en sinds 2021 de koepel van het Jules Bordet Instituut, het Erasmusziekenhuis en het Universitair Kinderziekenhuis Koningin Fabiola.
Dit referentiecentrum op internationaal niveau is gevestigd in het hart van het Brussels Gewest. Het H.U.B biedt algemene, oncologische en pediatrische zorgen van hoge kwaliteit aan.
Deze uitmuntende verzorging die binnen ieders bereik ligt, wordt verrijkt met, en gevoed door een tweeledige instroom van wetenschappelijk onderzoek en onderwijs voor het verzorgingspersoneel van morgen.
Het H.U.B telt in 2022 meer dan 6000 medewerkers die zich laten inspireren door de centrale waarden Patiëntenbelang, Respect, Engagement, Solidariteit, Diversiteit en Inclusie, Vrij Onderzoek.