Borstkanker en vruchtbaarheid

Steeds meer kankers en steeds latere voortplanting

Een diagnose van borstkanker behoort op elke leeftijd tot de mogelijkheden. In België krijgen momenteel elk jaar meer dan 10.000 vrouwen de diagnose van borstkanker. Een andere vaststelling is dat de leeftijd van de vrouw bij de conceptie van haar eerste kind steeds verder opschuift terwijl het aantal borstkankerdiagnoses toeneemt. In die context komt het steeds vaker voor dat een vrouw geconfronteerd wordt met een borstkankerdiagnose terwijl ze nog geen kinderen heeft maar wél een uitgesproken kinderwens koestert. Vanuit wetenschappelijke hoek bestond er nog geen duidelijk antwoord voor patiëntes in deze situatie: is het mogelijk de behandeling te onderbreken zonder buitensporig risico? Is het mogelijk om voorrang te geven aan de kinderwens? Onder welke voorwaarden? Professor Martine Piccart, directeur wetenschappelijk onderzoek aan het Jules Bordet Instituut, verklaart: ”Er is weinig onderzoek gedaan met betrekking tot zwangerschap na een borstkanker. Het is van kapitaal belang om stevig te investeren in onderzoek rond deze thematiek om duidelijke antwoorden te kunnen verkrijgen voor vrouwen die een kind wensen te verwekken hoewel ze een borstkanker hebben! “

POSITIVE-studie ​

De POSITIVE-studie tracht deze vraag te beantwoorden voor alle vrouwen met een kinderwens. Dit onderzoek, waarbij het Jules Bordet Instituut zeer nauw betrokken is, wordt in 20 landen gevoerd door de IBCSG (International Breast Cancer Study Group), en dit onder de hoede van de BIG (Breast International Group). De studie volgt 518 vrouwen tussen 30 en 40 jaar met een kinderwens en bij wie in een vroegtijdig stadium de diagnose van een hormoon-afhankelijke borstkanker werd gesteld. Hormoon-afhankelijk wil zeggen dat in de kankercellen oestrogeen-’receptoren’ aanwezig zijn: dat zijn een soort ‘antennes’ die impliceren dat de kankercellen worden gevoed door oestrogenen. Het gaat hier om twee derde van de vrouwen met borstkanker. In dit geval wordt een hormoontherapie aanbevolen, in combinatie met chirurgie en aansluitend radiotherapie en soms ook chemotherapie. Een hormoontherapie mag absoluut niet worden toegepast bij zwangerschap. De studie tracht dus de effecten te observeren van een onderbreking van de hormoontherapie gedurende 24 maanden, opdat de patiënte een kind kan verwekken en daarna de behandeling weer voortzetten. In dit stadium van de studie - gestart in 2014 - zijn al meer dan 300 baby’s geboren. De studie gaat nu voort met observatie van de langetermijneffecten (10 jaar) van de onderbreking van de hormoontherapie.

De eerste resultaten, met een mediaanopvolging van 41 maanden, worden in december voorgelegd op het congres in San Antonio (VS).

Een actueel maatschappelijk thema dat vele vrouwen aangaat

Sandra is een patiënte die in het Jules Bordet Instituut werd behandeld voor een borstkanker. Zij vertelt ons: ”Ik was 33 jaar toen ik de diagnose van borstkanker kreeg. De kanker werd al in een vroeg stadium ontdekt, en ik maakte me dus niet echt veel zorgen over mijn genezing. Wat ik veel erger vond, was de angst dat ik misschien geen kinderen zou kunnen krijgen. We hebben echt wel strijd moeten leveren, want een gedeelte van mijn eicellen moest worden ingevroren, maar ik ben toch zwanger geraakt van mijn eerste kind. En ondanks een tweede borstkanker, enkele jaren later, heb ik ook nog een tweede kindje op de wereld gebracht. Ik heb dan ook een boodschap voor alle vrouwen die de zware beproeving van een kanker ondergaan: blijf optimistisch, blijf positief en blijf geloven in de wetenschap. Er zijn vandaag al heel wat oplossingen om een kind te kunnen verwekken, ondanks die ziekte.” Ook de artieste Simona B heeft deze boodschap van hoop willen overbrengen door een fotografisch kunstwerk te realiseren waarbij de sterren de kinderen zijn van vrouwen die met een borstkanker vechten of hebben gevochten (zie foto). Het werk loopt over van optimisme en blijdschap. Het hangt nu in een van de consultatiegangen van het Jules Bordet Instituut.

De POSITIVE-studie wordt gesponsord door de IBCSG en kreeg bovendien belangrijke financiële steun van het Fonds Baillet Latour.